سی تی اسکن یا ترموگرافی یک روش تصویر برداری از اعضای داخلی بدن انسان است . این روش توسط یک دستگاه و تابش اشعه X انجام می گیرد .
هنگام انجام سی تی اسکن شما باید به صورت خوابیده روی یک تخت قرار بگیرید , سپس تخت به صورت اتوماتیک وارد محفظه تونل مانندی می شود . درون محفظه دستگاه چرخانی قرار دارد که با ورود بیمار به داخل آن شروع به چرخش در اطراف بدن می کند . با تابش اشعه X از تمامی نقاط بدن بیمار به طور دقیق عکس برداری می کند . سپس تصویر های گرفته شده بر روی مانیتور نمایش داده می شود . در صورت نیاز بیمار به تصویر ها , می تواند هم به صورت دیجیتال بر روی CD دریافت کند و هم می تواند به صورت چاپی بر روی کلیشه چاپ نماید .
آمادگی برای سی تی اسکن
توجه کنید که انجام سی تی اسکن حتما باید در بیمارستان یا مراکز تخصصی معتبر و دارای کد پزشکی انجام گیرد .
قبل از انجام سی تی اسکن بیمار باید لباس های خود را با لباس های راحتی که به آن داده می شود تعویض کند . همچنین باید قبل از ورود به اتاق سی تی اسکن تمامی وسایل فلزی ای که دارد را در کمدی که به او داده می شود , بگذارد . پس از قرار گرفتن بر روی تخت به نحو صحیح , بیمار باید تا آخر تصویربرداری بی حرکت بماند .
انجام سی تی اسکن
برای انجام تصویربرداری , تکنسین باید از اتاق اصلی خارج شود . و به اتاق مخصوص که دستگاه های کنترل در آن جا قرار دارد برود .
برای شروع سی تی اسکن تخت به آرامی داخل محفظه تونل مانند می شود و کار تصویربرداری شروع می شود . برای تصویربرداری , اشعهX توسط یک قسمت مخصوصی از دستگاه به دور بیمار می چرخد. در حین کار صداها و نویزهایی به گوش می رسد که صدای دستگاه است و جای نگرانی نیست .
چنانچه بیمار حین تصویربرداری حرکت کند کیفیت تصویر برداری را کم و خراب کرده .
مدت زمان انجام سی تی اسکن بین چند دقیقه تا نیم ساعت می باشد . بسته به نوع عضو مرود نظر پزشک برای تصویربرداری این زمان متغیر است .
گاهی بنابر تشخیص پزشک , نیاز به نوع خاصی از تصویربرداری است که برای انجام آن بیمار باید یک ماده ای به نام حاجب را مصرف کند . اما توجه داشته باشید که در این موارد باید چند ساعت قبل از سی تی اسکن چیزی نخورید . اگر به دارویی حساسیت دارید , حتما باید پزشکتان را در جریان بگذارید .
برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید چاپ عکس رادیو لوژی و ام آر آی را مطالعه نمایید
عوارض استفاده از حاجب
مواد حاجب اصولا از ید یا حتی از باریم سولفات ساخته می شود . برخی از بیماران به مواد حاجب بخاطر وجود سرب حساسیت دارند . حساسیت هایی مثل خارش . البته بیماران دیابتی که متفورمین مصرف می کنند , باید از قبل با پزشک خود مشورت کنند . زیرا در برخی موارد لازم است که قبل از انجام سی تی اسکن مصرف این دارو را قطع کنند .
پس از انجام سی تی اسکن باید مایعات زیاد مصرف کنید تا مواد حاجب از بدن شما خارج شود .
مواد حاجب از چند طریق وارد بدن می شود:
تزریق وریدی
در این روش مواد مستقیما به رگ تزریق می شود . برای ایجاد وضوح بیشتر در تصاویر مربوط به شریان های خون , کبد و صفرا و همچنین دستگاه ادراری از این روش استفاده می شود . در این روش یک سرنگ شامل مواد حاجب توسط یک سوزن به رگ بیمار وصل می شود که این سرنگ توسط دستگاهی کنترل می شود . هنگامی که بیمار در محفظه تونل مانند قرار گرفت , سرنگ توسط دستگاه فعال شده و مواد وارد خون بیمار می شود .
به دلیل وجود ید در مواد حاجب ممکن است برای چند دقیقه ای بیمار مزه فلز در دهان خود حس کند . این مورد به زودی رفع می شود .
مصرف خوراکی
در این روش برای تصویربرداری بهتر از دستگاه گوارش , باید هنگام مصرف مواد حاجب مایعات بنوشید .
اِنما
در این روش که مخصوص تصویربرداری از روده است , مواد حاجب از طریق رکتوم وارد بدن بیمار می شود .
کاربردهای غیر پزشکی
جالب است بدانید که از این آزمایش در موارد غیر پزشکی نیز استفاده می شود . مثلا در علوم باستان شناسی و همچنین مواد کاربرد دارد .
طبق گزارش انجمن دیرینه شناسی آمریکا به تازگی یک فسیل به جا مانده از نوعی دایناسور که به صورت مومیایی شده نگه داری می شده , در یکی از بزرگترین دستگاه های که مربوط به شرکت بوئینگ می باشد , تصویربرداری و اسکن شده است .
