برای آشنایی با آمادگی های قبل از سی تی اسکن با ما همراه باشید. یکی از روش‌های تصویربرداری پزشکی سی تی اسکن بوده و از پرتوهای ایکس برای تصاویر برداری مقطعی دقیق از داخل بدن کمک می‌گیرند. هدف اصلی از سی تی اسکن، بررسی، تشخیص و ارزیابی مشکلات سلامتی مانند شکستگی‌ها، تورم‌ها، عفونت‌ها، تومورها و آسیب‌های داخلی است.
هنگام انجام سی تی اسکن، بیمار در داخل یک دستگاه ویژه قرار گرفته و اطلاعات پرتوی داده شده توسط دستگاه به کامپیوتر منتقل می‌شود تا تصاویر سه بعدی و دقیق از درون بدن تجسم کنند. تشخیص دقیق مشکلات پزشکی بیماران با چاپ تصاویر سی تی اسکن به کاغذ درصد خطای کمتری داشته و سلامت بیمار را تضمین می‌کند.
نکات مهم برای انجام سی تی اسکن چیست؟
آمادگی های قبل از سی تی اسکن شامل موارد زیر می‌شود:
- پرسنل متخصص: سی تی اسکن و تبدیل سی دی سی تی اسکن به کلیشه توسط تیم پزشکی متخصص انجام می‌شود، که شامل پزشکان رادیولوژی، تکنسین‌های پرتویی و پرستاران می‌شود.
- آماده سازی بدن: در برخی از سی‌تی‌اسکن‌ها لازم است که بدن را آماده کنید، به طور مثال نوشیدن یا تزریق برخی از داروها یا نخوردن چیزی ۱۲ ساعت قبل از سی تی اسکن، مهم و ضروری است.
- بیماری‌های مزمن: افراد دارای بیماری‌های مزمن مانند دیابت یا بیماری‌های قلبی پیش از اسکن با پزشک خود مشورت کنند.
- حساسیت به مواد کنتراست: اگر بیمار به مواد کنتراست حساسیت دارد، به پزشک خود اطلاع دهد.
- تنفس و حرکت: بیمار در حین اسکن از دستورات تیم پزشکی پیروی کرده و تا حد امکان حرکت نکند و تنفسش را کنترل کند، زیرا حرکت و تنفس نامناسب باعث تصاویر مات و ناواضح شود.
- خالی کردن جیب‌ها و لوازم فلزی: بیمار باید تمام لوازم فلزی مانند جواهرات، ساعت، کلیدها و… را از بدن خود بردارد، زیرا این اشیاء امواج تصاویر را مختل می‌کنند
- پوشیدن لباس‌های غیر فلزی: بیمار موظف هستند لباس‌های غیر فلزی و راحتی مانند جامپر یا لباس پزشکی بپوشد
- توقف مصرف مواد مخدر: قبل از اسکن، بیمار از مصرف مواد مخدر و الکل خودداری کند، مگر اینکه پزشک مورد استثناء در نظر بگیرد.
کاربرد سی تی اسکن چیست؟
برخی از بیماری‌ها و مشکلات درونی با سی تی اسکن قابل مشاهده و تشخیص است. در صورتی که با سی‌تی‌اسکن نتوان بیماری و مشکل را تشخیص داد، معمولاً انواع دیگر رادیولوژی مانند ام آر آی یا عکس رنگی پیشنهاد می‌دهند.
- شکستگی‌ها و آسیب‌های استخوانی: برای تصویربرداری و تشخیص شکستگی در قسمت‌های فوقانی و تحتانی بدن و آسیب‌های دیگر استخوانی سی تی اسکن توصیه می‌شود.
- تومورها: تومورهای خوش خیم و بدهیم داخلی یا زیر پوستی با سی تی اسکن قابل شناسایی است.
- عفونت‌ها: برای تشخیص و پیگیری عفونت‌های داخلی مانند عفونت‌های حاشیه‌ای، عمقی و سیستمیک
- سنگ کلیه: با سی تی اسکن می‌توان از سنگ کلیه نیز تصویر برداری کرد.
- بیماری‌های عروقی: برخی بیماری‌های عروقی مانند رگ‌های کرونری قلب با سی تی اسکن و چاپ تصاویر سی تی اسکن به کلیشه قابل تشخیص است.
- بیماری‌های دستگاه گوارش: پزشکان برای تشخیص بیماری‌های مانند زخم‌های پپتیک، تومورهای دستگاه گوارش و تشخیص برخی اختلالات عملکردی، سی آی اسکن را تجویز می‌کنند.
- اورژانس‌های پزشکی: تشخیص و ارزیابی مسائل اورژانسی مانند خونریزی داخلی، درد های ناگهانی و بدون دلیل در بدن
مراحل سی تی اسکن چگونه است؟
برای انجام سی تی اسکن، بیمار باید لباس‌ها و زیورآلات آهنی را از خود کنده و لباس مخصوص بپوشد. هر گونه اشیای فلزی موجب انتشار تصاویر مبهم می‌شود، در برخی موارد، بیمار نیاز به مصرف مایعات و یا تزریق ماده حاجب برای بهبود کیفیت تصاویر دارد. بعد از آماده سازی بیمار با کمک تکنسین در بخشی از دستگاه سی تی اسکن قرار می‌گیرد که شامل یک تخت یا سطح نشستن است. بیمار ثابت قرار گرفته و تکان نمی‌خورد.
پس از قرار گرفتن در دستگاه، سی تی اسکن با انجام چندین اندازه‌گیری پرتوی ایکس، تصاویر مقطعی از بدن بیمار ایجاد می‌کند. در هر اندازه‌گیری، دستگاه به طور مداوم حرکت می‌کند تا تمامی نقاط مورد نیاز برای تصویربرداری پوشش داده شود. در مرحله بعدی تصاویر در کامپیوتر پردازش می‌شوند تا تحلیل و تفسیر شوند چاپ عکس رادیولوژی و ام آر آی به پزشک متخصص تصویربرداری ارائه می‌شود تا آنها را بررسی کرده و نتایج را به پزشک مربوطه ارائه می‌دهد. پزشک متخصص تصویربرداری نتایج سی تی اسکن را تفسیر کرده و به پزشک معالج گزارش می‌دهد. این گزارش شامل موارد زیر است:
- توضیحاتی در مورد مسائل پزشکی موجود در تصاویر
- توصیه‌هایی برای تشخیص و درمان مسائل
- هر گونه موارد خاصی که باید بررسی شوند.
چه کسانی سی تی اسکن می شوند؟
سی تی اسکن (CT scan) یک ابزار تصویربرداری پزشکی است. تشخیص بیماری‌ها، ارزیابی آسیب‌های جسمی، بررسی عوارض عمل جراحی و نظارت بر درمان‌ها با سی تی اسکن انحام‌می‌شود. افرادی نیاز به سی تی اسکن نیاز دارند شامل:
- برای بررسی نتایج عمل جراحی و بررسی آسیب‌های احتمالی مرتبط با آن، بیماران نیاز به سی تی اسکن دارند.
- در صورت ضربه یا آسیب جسمی، عکس‌های سی تی اسکن به پزشکان کمک می‌کند تا میزان و محل آسیب را ارزیابی کرده و و در سریع‌ترین زمان آن را درمان کند.
- برای تشخیص بیماری‌های مرتبط با دستگاه‌های داخلی مانند قلب، ریه، کلیه، کبد و دستگاه گوارش، از جمله سنگ‌های کلیه، تومورهای ریه، بیماری عروقی قلبی و….
- ارزیابی محل و اندازه تومورها، تشخیص بیماری‌های عفونی یا بررسی نقاط خونریزی و….
در کل، سی تی اسکن یک ابزار تشخیصی قدرتمند بوده و در تشخیص و درمان بسیاری از بیماری‌ها و شرایط پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما برای انجام آن، باید از طرف یک پزشک متخصص پذیرش و نیازمندی‌های بالینی بررسی شود.
سی تی اسکن برای چه کسانی ممنوع است؟
سی تی اسکن یک روش تشخیصی مفید است، اما برخی از افراد نباید سی‌تی‌اسکن شوند. برخی از مواردی که ممنوعیت یا نگرانی در مورد انجام سی تی اسکن را ایجاد می‌کند، عبارتند از:
- زنان باردار: انجام سی تی اسکن در دوران بارداری برای بچه‌ای در رحم خطراتی ایجاد می‌کند.
- افرادی که به مواد رادیواکتیو حساسیت دارند: مواد رادیواکتیو معمولاً برای بهبود کیفیت تصاویر در سی تی اسکن مجاز است. اگر شما حساسیتی به این نوع مواد دارید، باید با پزشک خود مشورت کنید.
- افرادی که در معرض اثرات مضر اشعه قرار دارند: اشعه برای افرادی مضر است که قبلاً به اشعه ایکس تابیده‌اند یا بیماری‌هایی مانند سرطان دارند.
- افرادی که به خاطر بیماری‌های کلیوی نمی‌تواند مواد کنتراست تزریق کرده یا بخورند.
کلام آخر
در این مطلب به بررسی آمادگی های قبل از سی تی اسکن پرداختیم. با توجه به حساسیت تشخیص بیماری و بررسی روند درمان توسط سی تی اسکن توصیه می‌کنیم عکسبرداری و چاپ سی دی سی تی اسکن به کلیشه را در مراکز معتبر انجام دهید تا تمامی اطلاعات را به صورت تخصصی درج کرده و در اختیار شما قرار دهند.
